Jak powstają pierwiastki ciężkie?
W przypadku gwiazd o masach powyżej 5 mas Słońca, temperatura w jądrze dochodzi do 600 miliardów stopni Celsjusza. W tak wysokiej temperaturze zachodzą reakcje syntezy węgla w coraz cięższe pierwiastki z których ostatnim jest żelazo. W wyniku tych procesów gwiazda powiększa się nawet kilkaset razy stając się nadolbrzymem. Procesy termojądrowe w przypadku nadolbrzyma kończą się nagle, gdy następuje gwałtowna zapaść jądra. Trwająca kilka sekund implozja zwiększa temperaturę i gęstość jądra do kolosalnych wartości. Protony w wyniku ogromnych ciśnień łączą się wówczas z elektronami tworząc neutrony stanowiące większą część gwiazdy neutronowej. Energia fali uderzeniowej opadającej materii odbija się od jądra gwiazdy w gigantycznej eksplozji tworząc supernową. Podczas tego wybuchu powstają pierwiastki cięższe niż żelazo.
(fot. Mgławica Kraba w gwiazdozbiorze Byka jest pozostałością po wybuchu supernowej obserwowanej przez chińskich i arabskich uczonych w 1054 roku. Znajduje się w odległości około 6,3 tys. lat świetlnych od Ziemi. Jej średnica wynosi około 11 lat świetlnych i co sekundę zwiększa się o 1500 km. W centrum mgławicy znajduje się pulsar obracający się wokół własnej osi 30 razy na sekundę, emitujący promieniowanie w zakresie od fal gamma do radiowych.)